Ο Νέος Δικομματισμός Και Η «Διαπαιδαγώγηση» Της Κοινωνίας Στην Πολιτική Αφασία / του Π. Κοσμά

«Χωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπην, χωρίς αιδώ μεγάλα κ’ υψηλά τριγύρω μου έκτισαν τείχη (…) Ανεπαισθήτως με έκλεισαν από τον κόσμον έξω»  

Κ.Π. Καβάφης

«Ανε­παι­σθή­τως», αλλά με τον πλέον συ­στη­μα­τι­κό τρόπο δια­μορ­φώ­νε­ται ένα νέο πο­λι­τι­κό «σκη­νι­κό». Με­γά­λοι χο­ρη­γοί και πρω­τα­γω­νι­στές συ­νά­μα ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και η ΝΔ, το πο­λι­τι­κό «δί­δυ­μο» του νέου μνη­μο­νια­κού δι­κομ­μα­τι­σμού, μαζί φυ­σι­κά με τους μι­ντια­κούς μη­χα­νι­σμούς του αστι­κού-μνη­μο­νια­κού κα­θε­στώ­τος. Ένα σκη­νι­κό όπου πε­ρισ­σεύ­ει ο κομ­μα­τι­κός αντα­γω­νι­σμός, πλη­θω­ρι­κός, κα­θη­με­ρι­νός, συχνά «δι’ ασή­μα­ντον αφορ­μήν», την ίδια στιγ­μή που απου­σιά­ζουν έστω και ίχνη ου­σια­στι­κών προ­γραμ­μα­τι­κών και πο­λι­τι­κών δια­φο­ρών ανά­με­σα στους με­γά­λους «αντα­γω­νι­στές».

Τα δελ­τία ει­δή­σε­ων είναι γε­μά­τα με τις στε­ρε­ό­τυ­πες «επι­κές» εκ­φρά­σεις όπως «θύ­ελ­λα αντι­δρά­σε­ων», «σκλη­ρή απά­ντη­ση», «οξύ­νε­ται η πο­λι­τι­κή αντι­πα­ρά­θε­ση» κ.λπ. Η συ­νέ­χεια ωστό­σο είναι σχε­δόν πάντα αδιά­φο­ρη, βα­ρε­τή, ασή­μα­ντη. «Προ­σέ­βα­λε» αρ­θρο­γρά­φος της «Αυγής» τον Πύρρο Δήμα και την Κα­τε­ρί­να Στε­φα­νί­δη; Θύ­ελ­λα ανταλ­λα­γής δη­λώ­σε­ων κομ­μα­τι­κών στε­λε­χών και εκ­προ­σώ­πων Τύπου των κομ­μά­των, ανα­κοι­νώ­σεις κ.λπ. Θα­λάσ­σιο δυ­στύ­χη­μα με νε­κρούς στην Αί­γι­να; Νέα «θύ­ελ­λα» κομ­μα­τι­κού αντα­γω­νι­σμού. Εγκαί­νια του αε­ρο­δρο­μί­ου της Πάρου και του νο­σο­κο­μεί­ου της Σα­ντο­ρί­νης; Αντι­πα­ρά­θε­ση με γεύ­σεις από τον αλή­στου μνή­μης δι­κομ­μα­τι­σμό ΝΔ και ΠΑΣΟΚ των προη­γού­με­νων δε­κα­ε­τιών. Δη­λώ­σεις, αντι­δη­λώ­σεις και κα­ταγ­γε­λί­ες με οποια­δή­πο­τε αφορ­μή.

Κι όμως, όλα αυτά τα βα­ρε­τά, ανού­σια και απω­θη­τι­κά είναι τα δο­μι­κά υλικά για τα νέα τείχη που υψώ­νο­νται για να κλεί­σουν την κοι­νω­νία έξω από τον κόσμο της πραγ­μα­τι­κής πο­λι­τι­κής, δη­λα­δή της αντι­πα­ρά­θε­σης για όσα ου­σια­στι­κά, θε­με­λιώ­δη και υπαρ­ξια­κά αφο­ρούν την ίδια του τη ζωή. Δεν αρκεί λοι­πόν να τα απορ­ρί­ψου­με, να απο­στρέ­ψου­με το βλέμ­μα, να τα χλευά­σου­με. Πρέ­πει να μην επι­τρέ­ψου­με στους «οι­κο­δό­μους» του μνη­μο­νια­κού δι­κομ­μα­τι­σμού και στους μη­χα­νι­σμούς της συ­στη­μι­κής προ­πα­γάν­δας να θά­ψουν την πραγ­μα­τι­κή πο­λι­τι­κή κάτω από τό­νους «σκου­πι­διών» της πα­ρα­πο­λι­τι­κής και να πε­ρι­θω­ριο­ποι­ή­σουν έτσι τις κοι­νω­νι­κές αντι­στά­σεις και την Αρι­στε­ρά.

Το μνη­μο­νια­κό πο­λι­τι­κό μο­νο­πώ­λιο

Με το… υπερ­θέ­α­μα αυτού του πλη­θω­ρι­κού δι­κομ­μα­τι­κού αντα­γω­νι­σμού επι­διώ­κε­ται ταυ­τό­χρο­να, από τους δύο «μο­νο­μά­χους», αλλά και το αστι­κό-μνη­μο­νια­κό σύ­στη­μα, η εγκα­θί­δρυ­ση ενός πο­λι­τι­κού μο­νο­πω­λί­ου, με μνη­μο­νια­κή ατζέ­ντα και μνη­μο­νια­κούς πρω­τα­γω­νι­στές.
Η εγκα­θί­δρυ­ση του μο­νο­πω­λί­ου της μνη­μο­νια­κής ατζέ­ντας είναι η από­λυ­τη προ­ϋ­πό­θε­ση και ο με­γά­λος στό­χος. Η αστι­κή τάξη και το πο­λι­τι­κό της σύ­στη­μα τα­λαι­πω­ρή­θη­καν τα προη­γού­με­να χρό­νια από το με­γά­λο τα­ξι­κό ρήγμα που εξέ­φρα­ζε η δια­χω­ρι­στι­κή μνη­μό­νιο-αντι­μνη­μό­νιο. Στην πε­ρί­ο­δο πριν από τις εκλο­γές του Ια­νουα­ρί­ου του 2015, όταν ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ ήταν ακόμη απει­λη­τι­κός ή έστω απρό­βλε­πτος, έκα­ναν συ­στη­μα­τι­κή προ­σπά­θεια να πεί­σουν ότι η δια­χω­ρι­στι­κή μνη­μό­νιο-αντι­μνη­μό­νιο ήταν «δι­χα­στι­κή» όσον αφορά την «ενό­τη­τα θέ­λη­σης του έθνους» να αντι­με­τω­πί­σει με «σο­βα­ρό­τη­τα» την κρίση, ότι ήταν «λαϊ­κι­σμός» που ευ­νο­ού­σε την ενί­σχυ­ση των «δύο άκρων», ότι συ­νι­στού­σε επι­κίν­δυ­νη «στρέ­βλω­ση» για το πο­λι­τι­κό σύ­στη­μα.

Οι μα­νιώ­δεις προ­σπά­θειές τους, συ­νή­θως με το μα­στί­γιο, αλλά και με το κα­ρό­το, να ξε­φορ­τω­θούν την κα­τα­ρα­μέ­νη δια­χω­ρι­στι­κή γραμ­μή δεν απέ­δω­σαν, για τον απλού­στα­το λόγο ότι αυτή η δια­χω­ρι­στι­κή γραμ­μή εξέ­φρα­ζε ένα ενερ­γό ρήγμα στην κοι­νω­νία που μά­λι­στα είχε πάρει τη μορφή πο­λι­τι­κού ρεύ­μα­τος, δη­λα­δή είχε με­τα­τρα­πεί σε πο­λι­τι­κό ρήγμα.

Η με­γά­λη ευ­και­ρία για την «υπέρ­βα­ση» της δια­χω­ρι­στι­κής γραμ­μής μνη­μό­νιο-αντι­μνη­μό­νιο πα­ρου­σιά­στη­κε με τη μνη­μο­νια­κή στρο­φή του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ το κα­λο­καί­ρι του 2015, ενι­σχύ­θη­κε με τον εκλο­γι­κό θρί­αμ­βο του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ το Σε­πτέμ­βριο του 2015 και «ωρί­μα­σε» με την υπερ­ψή­φι­ση των «πα­κέ­των» του τρί­του μνη­μο­νί­ου. Οι πα­λιοί μνη­μο­νια­κοί το ήθε­λαν από πριν. Ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, έως χθες εκ­πρό­σω­πος αυτής της δια­χω­ρι­στι­κής στο πο­λι­τι­κό επί­πε­δο, μνη­μο­νια­κό με­ταλ­λαγ­μέ­νος πλέον, το θέλει εξί­σου.

Το απο­τέ­λε­σμα είναι ότι τόσο οι πα­λιοί μνη­μο­νια­κοί όσο και ο νε­ο­μνη­μο­νια­κός ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ έχουν κοινό στόχο να «ξορ­κί­σουν», ακυ­ρώ­σουν, εξο­ρί­σουν από την πο­λι­τι­κή σκηνή αυτή τη δια­χω­ρι­στι­κή. Οι τόνοι των πα­ρα­πο­λι­τι­κών σκου­πι­διών και το «υπερ­θέ­α­μα» του δι­κομ­μα­τι­κού αντα­γω­νι­σμού απο­σκο­πούν στο να σκε­πά­σουν το ρήγμα, να απο­κα­τα­στή­σουν το μο­νο­πώ­λιο της μνη­μο­νια­κής πο­λι­τι­κής ατζέ­ντας, να πεί­σουν ότι η ανα­τρο­πή του μνη­μο­νί­ου είναι κάτι που δεν συ­ζη­τεί­ται καν, κάτι «εκτός ατζέ­ντας», απο­μει­νά­ρι ενός «λαϊ­κι­σμού» που έχει πε­ρι­θω­ριο­ποι­η­θεί.

Πάνω σε αυτή τη βάση, ο δεύ­τε­ρος στό­χος είναι η εγκα­θί­δρυ­ση του πο­λι­τι­κού μο­νο­πω­λί­ου του νέου δι­κομ­μα­τι­σμού ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ-ΝΔ. Με στόχο να εμπε­δω­θεί η πε­ποί­θη­ση ότι αυτοί είναι πλέον οι πρω­τα­γω­νι­στές, αυτοί είναι ντε­φά­κτο τα κόμ­μα­τα εξου­σί­ας, αυ­τούς αφορά η νομή και ανα­κα­τα­νο­μή της εξου­σί­ας. Ότι δίπλα σε αυ­τούς υπάρ­χουν οι διεκ­δι­κού­με­νοι από τα δύο κόμ­μα­τα δο­ρυ­φό­ροι του δι­κομ­μα­τι­σμού και μια πε­ρι­θω­ριο­ποι­η­μέ­νη Αρι­στε­ρά, στην οποία αξί­ζει κάθε σε­βα­σμός όσο κά­θε­ται ήσυχα στο πε­ρι­θώ­ριό της…

Ο αντα­γω­νι­σμός ΝΔ-ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ

Όλο αυτό προ­ϋ­πο­θέ­τει, αλλά και απαι­τεί να αντι­κα­τα­στα­θούν τα πάθη και η έμπνευ­ση από την πραγ­μα­τι­κή τα­ξι­κή πάλη, από τις πραγ­μα­τι­κές πο­λι­τι­κές και προ­γραμ­μα­τι­κές αντι­πα­ρα­θέ­σεις, με τα «πλα­στι­κά πάθη» του δι­κομ­μα­τι­κού αντα­γω­νι­σμού. Ακόμη και μια «εκλο­γο­λο­γία χωρίς εκλο­γές» είναι προς το κοινό τους συμ­φέ­ρον: ενι­σχύ­ει το πο­λι­τι­κό μο­νο­πώ­λιο του δι­κομ­μα­τι­σμού, ενι­σχύ­ει τη με­τα­τό­πι­ση του πο­λι­τι­κού άξονα από τα πραγ­μα­τι­κά ζη­τή­μα­τα που αφο­ρούν τους όρους ζωής της κοι­νω­νι­κής πλειο­ψη­φί­ας στα ζη­τή­μα­τα «κα­ταλ­λη­λό­τη­τας» για να κυ­βερ­νούν, του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και της ΝΔ, του Τσί­πρα ή του Μη­τσο­τά­κη…

Στο έδα­φος αυτής της ισχυ­ρής κοι­νό­τη­τας συμ­φε­ρό­ντων να «σκε­πά­σουν» το τα­ξι­κό ρήγμα, να ξορ­κί­σουν τη δια­χω­ρι­στι­κή γραμ­μή μνη­μό­νιο-αντι­μνη­μό­νιο και να επι­βά­λουν το μνη­μο­νια­κό πο­λι­τι­κό μο­νο­πώ­λιο, η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ έχουν ταυ­τό­χρο­να έναν ισχυ­ρό λόγο για να αντα­γω­νί­ζο­νται πο­λι­τι­κά: τη νομή και ανα­κα­τα­νο­μή της μνη­μο­νια­κής πο­λι­τι­κής –και όχι μόνο– εξου­σί­ας. Η «μάχη» για τον έλεγ­χο του δι­κα­στι­κού σώ­μα­τος και των μί­ντια είναι μάχη για ερεί­σμα­τα στους σκλη­ρούς μη­χα­νι­σμούς της εξου­σί­ας και διε­ξά­γε­ται –αν και με λι­γό­τε­ρο εμ­φα­νή και «φα­ντα­σμα­γο­ρι­κό» τρόπο– σε όλους τους το­μείς, για την από­κτη­ση ερει­σμά­των στο τρα­πε­ζι­κό σύ­στη­μα, το στρα­τό και τις δυ­νά­μεις κα­τα­στο­λής, την επι­χει­ρη­μα­τι­κή «αφρό­κρε­μα» και τους μη­χα­νι­σμούς ελέγ­χου και επιρ­ρο­ής στην οι­κο­νο­μία.

Αυτή η μάχη, για τη νομή και ανα­κα­τα­νο­μή των μνη­μο­νια­κών μη­χα­νι­σμών εξου­σί­ας, είναι «ει­λι­κρι­νής» και όχι προ­σχη­μα­τι­κή, δη­λα­δή έχει πραγ­μα­τι­κό αντι­κεί­με­νο. Μόνο που το αντι­κεί­με­νο αυτό δεν αφορά την ερ­γα­τι­κή τάξη, τα λαϊκά στρώ­μα­τα και τη νε­ο­λαία, αλλά μόνο το κλει­στό κλαμπ των μνη­μο­νια­κών δια­χει­ρι­στών της αστι­κής εξου­σί­ας.

Το κί­νη­μα και η Αρι­στε­ρά

Το πο­λι­τι­κό μο­νο­πώ­λιο του μνη­μο­νια­κού δι­κομ­μα­τι­σμού και η δι­κομ­μα­τι­κή αντι­πα­ρά­θε­ση, σαν ουσία, αλλά και σαν θέαμα, ακόμη και με τα ανού­σια, βα­ρε­τά και απω­θη­τι­κά τους στοι­χεία είναι μη­χα­νι­σμός ανα­πα­ρα­γω­γής του μνη­μο­νια­κού κα­θε­στώ­τος και των κομ­μά­των που το δια­χει­ρί­ζο­νται, μη­χα­νι­σμός απο­θάρ­ρυν­σης και πα­θη­τι­κο­ποί­η­σης, μη­χα­νι­σμός πε­ρι­θω­ριο­ποί­η­σης των κι­νη­μά­των αντί­στα­σης και της Αρι­στε­ράς. Ο νέος δι­κομ­μα­τι­σμός δια­παι­δα­γω­γεί την κοι­νω­νία στην πο­λι­τι­κή αφα­σία, στο μά­ταιο οποιασ­δή­πο­τε αντί­στα­σης, στην πα­ρα­πο­λι­τι­κή και την ατο­μι­κή διέ­ξο­δο, στην εξοι­κεί­ω­ση με τα μι­ντια­κά σκου­πί­δια μιας ει­κο­νι­κής ζωής που εκτυ­λίσ­σε­ται σαν θέαμα.

Στο βαθμό που αυτό το μο­νο­πώ­λιο εμπε­δω­θεί και γίνει η νέα «κα­νο­νι­κό­τη­τα», οι συ­νέ­πειες για το κί­νη­μα και την Αρι­στε­ρά θα είναι δια­λυ­τι­κές. Πρέ­πει λοι­πόν, εξί­σου στο­χευ­μέ­να, ορ­γα­νω­μέ­να και συ­στη­μα­τι­κά, να πα­ρέμ­βου­με για να χα­λά­σου­με το «σκη­νι­κό», να απο­κα­λύ­ψου­με τους στό­χους της σκη­νο­θε­σί­ας και την ιδιο­τέ­λεια των σκη­νο­θε­τών.

Για να το πε­τύ­χου­με, πρέ­πει να μη λει­τουρ­γού­με σαν αρι­στε­ροί σχο­λια­στές της ατζέ­ντας που επι­βάλ­λουν οι αστι­κοί-μνη­μο­νια­κοί μη­χα­νι­σμοί (δι­κομ­μα­τι­σμός, μί­ντια κ.λπ.). Το τα­ξι­κό ρήγμα εξα­κο­λου­θεί να υπάρ­χει. Η πραγ­μα­τι­κή ζωή εξα­κο­λου­θεί να κα­θο­ρί­ζε­ται από τα βά­σα­να και την αβί­ω­τη κα­θη­με­ρι­νό­τη­τα της ερ­γα­τι­κής τάξης, των φτω­χών λαϊ­κών στρω­μά­των και της νε­ο­λαί­ας. Ο ρόλος της Αρι­στε­ράς είναι να βγά­λει αυτό το τα­ξι­κό ρήγμα στην επι­φά­νεια και να το σπρώ­ξει στο κέ­ντρο της πο­λι­τι­κής αντι­πα­ρά­θε­σης. Ενά­ντια στην πα­θη­τι­κο­ποί­η­ση και την πο­λι­τι­κή αφα­σία, να ορ­γα­νώ­σει τη δυ­σα­ρέ­σκεια σε κί­νη­μα αντί­στα­σης. Ενά­ντια στην επι­χει­ρού­με­νη «κά­θαρ­ση» της πο­λι­τι­κής από τα «πάθη» της δια­χω­ρι­στι­κής μνη­μό­νιο-αντι­μνη­μό­νιο να δου­λέ­ψει για τη συ­γκέ­ντρω­ση κοι­νω­νι­κών και πο­λι­τι­κών δυ­νά­με­ων που θα ανα­τρέ­ψουν το στη­μέ­νο σκη­νι­κό.

Πάνος Κοσμάς

Πηγή : rproject