Η Επανάσταση του 1821. Ο Χαρακτήρας Και Η Eξέλιξή Της / Νέα μπροσούρα από τις εκδόσεις Εργατική Πάλη

 

Στην αστική ιστοριογραφία, η οποία κατά βάση ακολούθησε τη σχολή Α. Παπαρηγόπουλου-Σπ. Ζαμπέλιου, το 1821 ήταν η κορυφαία στιγμή στην ιστορική διαδρομή τριών χιλιάδων χρόνων του ελληνικού έθνους. Παραπλήσια αυτής της άποψης, αλλά ακόμη πιο ακραία, είναι αυτή που υπήρξε πριν τον Α. Παπαρηγόπουλο – και υποστηρίζεται και σήμερα κυρίως από ακροδεξιούς-ότι η Ελληνική Επανάσταση ήταν απόδειξη ότι οι έλληνες διατήρησαν την εθνική τους συνείδηση όλο αυτό το διάστημα, κόντρα σε όλα τα ιστορικά γεγονότα και ότι ο ελλαδικός χώρος για κοντά δυο χιλιάδες χρόνια γνώρισε εισβολές, επιδρομές και κατοικήθηκε από πάρα πολλές φυλές, κλπ. Αυτοί οι μύθοι οδηγούν σε παραλογισμούς του τύπου: την κατάλληλη στιγμή γεν-νήθηκε ο «διακαής πόθος του γένους» για την ανεξαρτησία, την ελευθερία και το όραμα της «παλιγγενεσίας».   

Αυτά επαναλαμβάνουν όλα τα σχολικά εγχειρίδια για δεκαετίες, από τα μέσα περίπου του 19ου αιώνα μέχρι σήμερα. Είναι μια συνειδητή προσπάθεια να παραποιηθούν, να συσκοτιστούν το Βυζάντιο και ο ρόλος του, η Οθωμανική Αυτοκρατορία, ο χαρακτήρας της επανάστασης του 1821, ο ρόλος των τάξεων και των οργανώ-σεων τους, της εκκλησίας, των διαφόρων προσώπων, των τότε μεγάλων δυνάμεων κ.λπ. Αυτή η στρεβλή και παραποιημένη εικόνα της επανάστασης του 1821 δεν άλλαξε ουσιαστικά ούτε μετά την Μεταπολίτευση και την άνοδο στην κυβέρνηση, υποτίθεται, και κεντροαριστερών κυβερνήσεων. Κάποιες προσπάθειες έγιναν, αλλά είτε έμειναν ανολοκλήρωτες είτε υποχώρησαν κάτω από τη λυσσασμένη αντίδραση της Εκκλησίας, που πολλές φορές χρησιμοποιήθηκε ως πρόσχημα για να κρύψουν τη δική τους υποχωρητικότητα και τη διαρκή τάση τους να συμβιβάζονται. Πως αλλιώς να εξηγηθεί ότι ακόμη και οι χρεοκοπημένοι μύθοι και αποδειγμένα ιστορικά ως αναληθείς και κατασκευασμένοι όπως το κρυφό σχολειό, η Αγία Λαύρα κ.ά., παραμένουν στην επίσημη ιστοριογραφία και διδάσκονται στα σχολεία.