Σύντομη παρουσίαση του βιβλίου του Γιώργου Ρούση “Ο μύθος της ελεύθερης βούλησης” εκδ. Γκοβόστη, 2020
των Κατερίνα Μάτσα & Σάββα Μιχαήλ
Ο Γ. Ρούσης, γνωστός μαρξιστής διανοούμενος και αγωνιστής της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και πολυγραφότατος συγγραφέας, βάζει σαν στόχο του, στο καινούργιο του βιβλίο , που μόλις κυκλοφόρησε σε μια καλαίσθητη έκδοση από τον εκδοτικό οίκο Γκοβόστη, τον μύθο ότι η αστική κοινοβουλευτική δημοκρατία είναι η έκφραση της “ελεύθερης βούλησης του λαού”. Θέλει, όπως λέει, “να αποκαλύψει τη σαθρότητα του θεμέλιου της αντιπροσωπευτικής αστικής δημοκρατίας, στην προσπάθεια υπέρβασης και ουσιαστικοποίησής της”, στο δρόμο για την ανατροπή του καπιταλισμού και τη μετάβαση στο σοσιαλισμό.
Στόχος, λοιπόν, του βιβλίου είναι η απομυθοποίηση της θεμελιακής θέσης της αστικής δημοκρατίας ότι η αστική αντιπροσωπευτική δημοκρατία, μέσω της ελεύθερης βούλησης της πλειοψηφίας στις εκλογές εκφράζει τη λαϊκή κυριαρχία.
Για να πετύχει τον στόχο του, το βιβλίο συνοψίζει τις θέσεις φιλοσόφων, στοχαστών κι επαναστατών που αμφισβήτησαν, ο καθένας από άλλη σκοπιά και με άλλη μέθοδο, την λεγόμενη “ βούληση της πλειοψηφίας”. Από τον Πλάτωνα στον Αριστοτέλη, τον Τζον Λόκ, τον Ρουσσώ, τον Τοκβίλ, τον Ετιέν ντε λα Μποεσί, τον Χέγκελ, τον Νίτσε, τον Μάρξ, τον Μπακούνιν, τον Μπορντίγκα, τον Λένιν, τον Βιλχελμ Ράιχ, τον Λούκατς, τον Μαρκούζε , τον Αλτουσέρ, τον Φουκώ.
Το ερωτηματικό που δημιουργείται σε αυτό το σημείο στον ενήμερο και κριτικό αναγνώστη, είναι γιατί ο συγγραφέας δεν αναφέρεται καθόλου στον Τρότσκι και στη συνεισφορά του στην κατεδάφιση της “μεταφυσικής της αστικής δημοκρατίας”, όπως την ονόμαζε στο περίφημο έργο του ενάντια στον Κάουτσκι “Τρομοκρατία και Κομμουνισμός”. Ο ιδρυτής του Κόκκινου Στρατού παραμένει ταμπού, ακόμα και σε στοχαστές με κριτική μαρξιστική σκέψη; Ακόμα και σήμερα ;
Συνεχίσουμε την σύντομη παρουσίαση. Βρίσκουμε εξαιρετικά εύστοχο, από την μεριά του Γ. Ρούση, τον συνδυασμό της παρουσίασης των θεωρητικών κριτικών της φενακισμένης δημοκρατίας με την αναφορά στην Τέχνη: σε δύο θεατρικά έργα ( Ίψεν “Ο Εχθρός του Λαού”, Ιονέσκο “Ο Ρινόκερως”) τρεις ταινίες εμβληματικές (“Ντογκβιλ”, “Αποκάλυψη Τώρα”, ‘Τζόκερ”) και τέλος, το συγκλονιστικό ποίημα του Μανόλη Αναγνωστάκη “Μιλώ”.
Το ποίημα είναι ύμνος σε εκείνους που αρνούνται να συνταχθούν με την κίβδηλη βούληση της πλειοψηφίας και παραμένοντας πιστοί στην υπόθεση της κοινωνικής πανανθρώπινης χειραφέτησης οραματίζονται και δίνουν τη μάχη, “όρθιοι και μόνοι μες στη φοβερή ερημία του πλήθους…”
Μέσα από το διπλό πρίσμα στοχασμού και τέχνης αποκαλύπτεται πώς διαμορφώνεται από τον καπιταλισμό η αρρωστημένη βούληση κι η χειραγώγηση των μαζών…
Πιστός σε μιαν άλλη αντίληψη δημοκρατίας, ο συγγραφέας παραθέτει τις απόψεις βασικών εκπροσώπων της αντίθετης πλευράς, τριών στοχαστών γνωστών υπέρμαχων της αστικής δημοκρατίας, των Κάρλ Πόπερ, Αλμπερ Γουίλ και Μάνφρεντ Σμίντ. Όπως λέει ο συγγραφέας, τα σαθρά επιχειρήματά τους πετυχαίνουν το αντίθετο αποτέλεσμα. Αποδεικνύουν την σαθρότητα των ιδεαλιστικών αντιλήψεων περί “ελεύθερης βούλησης της πλειοψηφίας” στα πλαίσια της αστικής δημοκρατίας.
Ο Κίμων Ρηγόπουλος στον ωραίο πρόλογό του στο βιβλίο του Γ. Ρούση, γράφει τα εξής καίρια: “Η ελεύθερη βούληση της πλειοψηφίας είναι η ασύμφορη σοδειά ποικιλόμορφων καταναγκασμών, οι οποίοι υποχρεώνουν όσους τους υφίστανται να μεταφράζουν τη δουλεία τους σε προνόμιο, την εθελοδουλεία τους σε παράσημο και την ευπείθειά τους σε πολιτική αρετή”
‘”Η δημοκρατία και ο καπιταλισμός είναι ασυμβίβαστα “, γράφει ο Γιώργος Ρούσης. Ποια δημοκρατία; Για ποια τάξη; Η καπιταλιστική παρακμή και κρίση μετατρέψανε την έτσι κι αλλιώς σκιώδη αστική δημοκρατία άλλων εποχών σε κάτι λιγότερο από σκιά μιας σκιάς. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι επικίνδυνες αυταπάτες που συνδέονται μαζί της εξαφανίστηκαν – το αντίθετο. Μήπως και τώρα δεν παίρνουν, είτε με την κοινοβουλευτική τους πλειοψηφία είτε με τα φιρμάνια των Πράξεων Νομοθετικού Περιεχομένου τα πιο αντιλαϊκά κι ανελεύθερα μέτρα ενώ η τηλε-δικτατορία των ΜΜΕ, τα παπαγαλάκια, οι δημοσκόποι της συμφοράς προσπαθούν να χειραγωγήσουν τον λαό και να τον πείσουν ότι ο “Μωυσής”-Κούλης Μητσοτάκης είναι ο εκφραστής της “ελεύθερης βούλησης του λαού” όπως αυτή εκφράστηκε στις εκλογές του 2019 και η οποία εκφράζεται και τώρα στις δημοσκοπήσεις επί πανδημίας; Για όποιον αμφιβάλλει υπάρχει κι ο βούρδουλας του Χρυσοχοΐδη, τα ΜΑΤ κι οι μελανοχίτωνες φίλοι του τσεκουροφόρου Βορίδη.
Η “φοβερή ερημία του πλήθους”, στην οποία αναφερόταν ο Αναγνωστάκης την επαύριο της ήττας του εργατικού-λαϊκού και κομμουνιστικού κινήματος το 1949 -την ήττα μιας προδομένης από τον σταλινισμό επανάστασης- δεν είναι κάποια στατική αιώνια συνθήκη. Μερικές φορές, κάτω από ορισμένες συνθήκες, είναι η φοβερή σιγή πριν την κατακλυσμιαία καταιγίδα. Το είδαμε την προηγούμενη δεκαετία, το βλέπουμε και τώρα στη Χιλή, στο Λίβανο, στα προάστια του Παρισιού.
Ο Ένγκελς ήδη μας είχε προειδοποιήσει ότι την ώρα της κοινωνικής επανάστασης “η αντεπανάσταση συσπειρώνεται κάτω από την σημαία της “καθαρής δημοκρατίας”.
Το βιβλίο του Γιώργου Ρούση, επίκαιρο όσο ποτέ, πρέπει να προσεχτεί, να διαβαστεί με ανοιχτό κριτικό μάτι, να συζητηθεί.
24\5\2020
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου