Δαμιανός Βασιλειάδης (1937-2020). Εις ΜΝΗΜΗΝ

 

Δημήτρης Κατσορίδας

Την Πέμπτη, 5 Νοέμβρη, το βράδυ, έφυγε από τη ζωή ο αγαπητός φίλος και σύντροφος Δαμιανός.

Ο ξαφ­νι­κός και ανα­πά­ντε­χος θά­να­τός του, με συ­γκλό­νι­σε, και άρ­χι­σα να θυ­μά­μαι διά­φο­ρα από τις συ­ζη­τή­σεις μας, τις δια­φω­νί­ες μας, τις επι­σκέ­ψεις στο σπίτι του στον Παρ­νασ­σό και διά­φο­ρα άλλα πε­ρι­στα­τι­κά. Με τον Δα­μια­νό πρω­το­συ­να­ντη­θή­κα­με το 2004, όμως τον ήξερα ως όνομα μέσα από την ενα­σχό­λη­σή μου με την πο­ρεία εξέ­λι­ξης του ΠΑΚ-ΠΑ­ΣΟΚ, των πρώ­των χρό­νων. Ποιος ήταν ο Δα­μια­νός; Ας πούμε κά­ποια βιο­γρα­φι­κά στοι­χεία γι’ αυτόν.

 

Υπήρ­ξε ιδρυ­τι­κό στέ­λε­χος του ΠΑΚ (Πα­νελ­λή­νιο Απε­λευ­θε­ρω­τι­κό Κί­νη­μα), μέλος του Εθνι­κού Συμ­βου­λί­ου του, και υπεύ­θυ­νος της Ορ­γά­νω­σης Δυ­τι­κής Γερ­μα­νί­ας/Δυ­τι­κού Βε­ρο­λί­νου, κατά τη διάρ­κεια της επτά­χρο­νης δι­κτα­το­ρί­ας (1967-74). Με­τα­ξύ πολ­λών άλλων δρα­στη­ριο­τή­των είχε την ευ­θύ­νη για τη διορ­γά­νω­ση εκ­παι­δευ­τι­κών σε­μι­να­ρί­ων της ορ­γά­νω­σης σε παγ­γερ­μα­νι­κό επί­πε­δο, στα οποία συμ­με­τεί­χε και ο Δη­μή­τρης Λι­βιε­ρά­τος, ως συ­νερ­γα­ζό­με­νος, οι ει­ση­γή­σεις του οποί­ου από εκεί­να τα σε­μι­νά­ρια θα κυ­κλο­φο­ρή­σουν σε μπρο­σού­ρα στη με­τα­πο­λί­τευ­ση, που δια­νέ­μο­νταν στις ορ­γα­νώ­σεις του ΠΑΣΟΚ, με τίτλο: «Περί Σο­σια­λι­σμού».

Ο Δα­μια­νός, μετά την πτώση της Χού­ντας, στάλ­θη­κε από το ΠΑΚ στην Ελ­λά­δα για να κάνει τις πρώ­τες επα­φές και να προ­ε­τοι­μά­σει την επι­στρο­φή της ηγε­σί­ας του ΠΑΚ. Συμ­με­τεί­χε πολύ ενερ­γά στις συ­ζη­τή­σεις στην Αθήνα, που οδή­γη­σαν στην ίδρυ­ση του ΠΑΣΟΚ, το 1974, όπου ήταν ένα από τα ιδρυ­τι­κά του μέλη. Ήταν ο βα­σι­κός συ­ντά­κτης της Δια­κή­ρυ­ξης της 3ης του Σε­πτέμ­βρη και διε­τέ­λε­σε μέλος της πρώ­της Κε­ντρι­κής Επι­τρο­πής του ΠΑΣΟΚ. Απο­χώ­ρη­σε από αυτό τον Μάρ­τιο του 1977, δια­πι­στώ­νο­ντας την ορι­στι­κή από­κλι­ση της δια­κη­ρυγ­μέ­νης θε­ω­ρί­ας από την πο­λι­τι­κή πρα­κτι­κή του Κι­νή­μα­τος, εστιά­ζο­ντας στο ζή­τη­μα της έλ­λει­ψης εσω­κομ­μα­τι­κής δη­μο­κρα­τί­ας, συ­γκρουό­με­νος με τον Αν­δρέα Πα­παν­δρέ­ου, συ­νε­χί­ζο­ντας όμως να αγω­νί­ζε­ται για τα ιδε­ώ­δη και τις αξίες του. Κα­τό­πιν, υπήρ­ξε ιδρυ­τι­κό στέ­λε­χος της πο­λι­τι­κής κί­νη­σης «Άμεση Δη­μο­κρα­τία», με πρό­ε­δρο τον Μα­νώ­λη Γλέζο, και αρ­γό­τε­ρα μέλος της Κ.Ε. του ΔΗΚΚΙ, ενώ συμ­με­τεί­χε και στις πρώ­τες προ­σπά­θειες του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ (μέχρι το 2012). Διε­τέ­λε­σε επί δύο δε­κα­ε­τί­ες πρό­ε­δρος της «Ελ­λη­νο­κουρ­δι­κής Ένω­σης Φι­λί­ας», ενώ ήταν και ιδρυ­τι­κό μέλος του Εθνι­κού Συμ­βου­λί­ου Διεκ­δί­κη­σης των Οφει­λών της Γερ­μα­νί­ας προς την Ελ­λά­δα, από την ίδρυ­ση του το 1996, πάλι μαζί με τον Μα­νώ­λη Γλέζο.

Ο Δα­μια­νός ήταν από την Φλώ­ρι­να με κα­τα­γω­γή από τον Πόντο. Φοί­τη­σε στην Παι­δα­γω­γι­κή Ακα­δη­μία της γε­νέ­τει­ράς του, και συ­νέ­χι­σε τις σπου­δές του στη Γερ­μα­νία, όπου σπού­δα­σε Παι­δα­γω­γι­κά, Ψυ­χο­λο­γία και Γερ­μα­νι­κή Φι­λο­λο­γία στο Πα­νε­πι­στή­μιο του Μο­νά­χου, ενώ πήρε ενερ­γά μέρος στο ελ­λη­νι­κό και γερ­μα­νι­κό φοι­τη­τι­κό κί­νη­μα, όπου τον βρήκε η δι­κτα­το­ρία, εντασ­σό­με­νος αμέ­σως στον αντι­δι­κτα­το­ρι­κό αγώνα. Ταυ­τό­χρο­να, ήταν και μέλος της Νε­ο­λαί­ας του SPD, όπως και άλλα μέλη του ΠΑΚ τότε. Ο ίδιος ανα­γνώ­ρι­ζε ως πο­λι­τι­κή-πνευ­μα­τι­κή του κα­τα­γω­γή το ρεύμα του εκ­παι­δευ­τι­κού δη­μο­τι­κι­σμού, έτρε­φε ιδιαί­τε­ρη συ­μπά­θεια στον Αλέ­ξαν­δρο Δελ­μού­ζο, ενώ αξιο­λο­γού­σε ως ιδα­νι­κή μορφή αγω­νι­στή και δια­νο­ού­με­νου τον Σάκη Κα­ρά­γιωρ­γα.

Όμως, αν και εκ­παι­δευ­τι­κός και κα­θη­γη­τής Γερ­μα­νι­κών, εντού­τοις επέ­λε­ξε να ασχο­λη­θεί με τις ήπιες μορ­φές του­ρι­σμού. Υπήρ­ξε εκ­παι­δευ­τής ορει­νής πε­ζο­πο­ρί­ας και οδη­γός βου­νού, ενώ κα­θιέ­ρω­σε πρώ­τος τις ήπιες μορ­φές του­ρι­σμού στην Ελ­λά­δα (ορει­βα­σία, ορει­νή πο­δη­λα­σία κλπ.), δρώ­ντας στον τομέα της προ­στα­σί­ας και σω­στής αξιο­ποί­η­σης της ορει­νής φύσης. Ως οδη­γός βου­νού και γνή­σιος φυ­σιο­λά­τρης, είχε δια­σχί­σει όλες τις κο­ρυ­φο­γραμ­μές της Ελ­λά­δας και αρ­κε­τές του εξω­τε­ρι­κού. Έτσι, επέ­λε­ξε τον Παρ­νασ­σό, που αγα­πού­σε πολύ, και έφτια­ξε ένα μικρό εξο­χι­κό σπίτι εκεί, σε μια από­με­ρη το­πο­θε­σία, το οποίο επι­σκε­πτό­ταν συχνά, κα­λώ­ντας πολ­λές φορές φί­λους για συ­ζή­τη­ση και ξε­κού­ρα­ση στη φύση. Το είχα επι­σκε­φθεί τρεις φορές, μαζί με την αεί­μνη­στη σύ­ζυ­γό μου, Λίτσα. Τέ­τοια ησυ­χία και ηρε­μία δεν είχα αι­σθαν­θεί ποτέ ξανά στη ζωή μου, ενώ οι συ­ζη­τή­σεις μας ήταν επί πα­ντός του επι­στη­τού. Δεν ήταν τυ­χαία η επι­λο­γή του «ερη­μη­τη­ρί­ου», όπως το έλεγε. Ήταν και ο ίδιος ένας ήρε­μος άν­θρω­πος, όπως η φύση που υπε­ρα­γα­πού­σε.

Συγ­γρα­φέ­ας αρ­κε­τών βι­βλί­ων, αγνός ιδε­ο­λό­γος, ο οποί­ος έτρε­φε ασί­γα­στο πάθος για τη Δη­μο­κρα­τία, ο Δα­μια­νός πα­ρέ­μει­νε πάντα στα­θε­ρά επι­κρι­τι­κός και ασυμ­βί­βα­στος απέ­να­ντι στην εξου­σία, και ποτέ δεν επω­φε­λή­θη­κε των προ­νο­μί­ων της, παρ’ ότι του είχαν δοθεί οι ευ­και­ρί­ες. Από το συγ­γρα­φι­κό του έργο ξε­χω­ρί­ζουν τα εξής βι­βλία: α) «Δη­μο­κρα­τι­κός σο­σια­λι­σμός ή ο τρί­τος δρό­μος», εκ­δό­σεις Κα­ρα­νά­ση, Αθήνα 1974, β) «ΠΑΚ-ΠΑ­ΣΟΚ. Μύθος και πραγ­μα­τι­κό­τη­τα», εκ­δό­σεις Διά­λο­γος, Αθήνα 1977, γ) «Δη­μο­κρα­τι­κός Σο­σια­λι­σμός ή το όραμα του ΠΑΚ και του ΠΑΣΟΚ και η εφαρ­μο­γή του στην πράξη», Εναλ­λα­κτι­κές εκ­δό­σεις, Αθήνα 2006, δ) «Ο μύθος του Αν­δρέα. Οι θε­ω­ρη­τι­κές βά­σεις της Ένω­σης Κέ­ντρου, του ΠΑΚ και του ΠΑΣΟΚ και η πρα­κτι­κή τους κα­τά­λη­ξη», Εναλ­λα­κτι­κές εκ­δό­σεις, Αθήνα 2007, ε) «Ο Μαρξ, ο Λένιν, ο Γκράμ­σι και η πο­λι­τι­σμι­κή ηγε­μο­νία της Αρι­στε­ράς», εκ­δό­σεις ΚΨΜ, Αθήνα 2011, στ) «Πα­γκο­σμιο­ποί­η­ση, Νέα Τάξη και Ελ­λη­νι­σμός», εκ­δό­σεις Στο­χα­στής, Αθήνα 2012, ζ) «Δη­μο­κρα­τι­κός Συ­γκε­ντρω­τι­σμός ή Απο­κε­ντρω­τι­σμός. Αυ­ταρ­χι­κή συ­γκε­ντρω­τι­κή ή δη­μο­κρα­τι­κή απο­κε­ντρω­τι­κή εξου­σία;», εκ­δό­σεις Γόρ­διος, Αθήνα 2014. Επί­σης, επι­με­λή­θη­κε τη βιο­γρα­φία του πα­τέ­ρα του, που ήταν πέντε φορές πρό­σφυ­γας, όπως έλεγε, με τίτλο: «Ο Λά­μπον α σο Καρς. Η Οδύσ­σεια ενός Πο­ντί­ου από τον Καύ­κα­σο», εκ­δό­σεις Στο­χα­στής, Αθήνα 2013.

Με τον Δα­μια­νό εί­χα­με τις δια­φω­νί­ες μας, κυ­ρί­ως στα εθνι­κά θέ­μα­τα. Για δε το Μα­κε­δο­νι­κό, εί­χα­με αντι­πα­ρα­τε­θεί με κεί­με­να δη­μό­σια. Όμως, παρά τις δια­φω­νί­ες μας, πα­ρα­μέ­να­με πάντα πολύ καλοί φίλοι και εί­χα­με συ­μπο­ρευ­τεί πο­λι­τι­κά για κά­ποια χρό­νια μαζί. Μου έκανε εντύ­πω­ση το πόσο πι­στός υπέρ­μα­χος ήταν της δη­μο­κρα­τι­κής συ­ζή­τη­σης. Όσο κι αν δια­φω­νού­σε μαζί σου, πάντα υπε­ρά­σπι­ζε με πάθος το δι­καί­ω­μα να λες την άποψή σου. Δεν το έχουν πολ­λοί άν­θρω­ποι αυτό το στοι­χείο. Αν με λίγα λόγια θα θέ­λα­με να τον πε­ρι­γρά­ψου­με θα μπο­ρού­σα­με να πούμε ότι ήταν ένας τρυ­φε­ρός, ευ­γε­νι­κός, γλυ­κός και σε­μνός άν­θρω­πος, που τον χα­ρα­κτή­ρι­ζε η συ­νέ­πεια. Θα τον θυ­μό­μα­στε πάντα με αγάπη και νο­σταλ­γία.

Πηγή : rproject