Γιάννης Βολιάτης
 
Ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα σημεία
  της σκέψης του Καρόλου Μαρξ είναι αυτό που προϋποθέτει την πλήρη ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων του καπιταλισμού, ώστε να δημιουργηθούν οι συνθήκες για τον σοσιαλισμό. Υπό το πρίσμα αυτής της σκέψης, ο Γερμανός φιλόσοφος περίμενε πως η επανάσταση θα ξεκινήσει από τις βιομηχανικά ανεπτυγμένες χώρες της Κεντρικής ή Δυτικής Ευρώπης, όπως η πατρίδα του η Γερμανία. Η πίστη του στο προλεταριάτο, ιδιαίτερα δηλαδή στους βιομηχανικούς εργάτες, την νέα τάξη που δημιούργησε η πιο ανεπτυγμένη φάση του καπιταλισμού, και η οποία σταδιακά εξελισσόταν στην μεγαλύτερη και περισσότερο εκμεταλλευόμενη, ως το μελλοντικό επαναστατικό υποκείμενο, σχηματοποιήθηκε από διάφορες παραμέτρους και χαρακτηριστικά που έλαβε η τάξη αυτή μέσα στον καπιταλισμό.